Πιστοποίηση γερμανικής γλωσσας
Ποιό πτυχίο χρειάζεστε και για ποιά χρήση
Αντιστοίχιση αναγνώρισης

Το παρόν άρθρο είναι μια ευγενική παραχώρηση του Γλωσσολόγου/Διδακτολόγου της Γερμανικής ως Ξένης Γλώσσας, κου. Γιάννη Αργυρού.
Email: jargyr1981@gmail.com

Η αναγνώριση του πτυχίου γλωσσομάθειας διαφέρει από χώρα σε χώρα. Ερχόμενοι στη Γερμανία είτε είμαστε κάτοχοι κάποιου πτυχίου είτε θέλουμε να πάρουμε κάποιο για να κάνουμε τα πρώτα μας βήματα στο χώρο της εργασίας ακούμε πολλές απόψεις και διαβάζουμε για πολλά διαφορετικά.
Τί σημαίνουν όμως όλοι αυτού οι τίτλοι, ποιά είναι η αναγνωρισμένη αξία τους και ποιό τελικά είναι το καλύτερο, ώστε να έχουμε τις περισσότερες πιθανότητες να κερδίσουμε τη θέση που διεκδικούμε, είτε στον επαγγελματικό χώρο είτε για τις σπουδές μας. Πτυχίο γερμανικών, Deutsch als Fremdsprache, Goethe Institut, Zertifikat, Deutsch A1, Kleines Sprachdiplom, B2-Telc, DHS, TestDAF, Germanistik, Grundstufe, C1-Telc, Oberstufe, Deutsch für den Beruf, Großes Sprachdiplom, Mittelstufe, Sprachzeugnis, Test, Integrationstest, κρατικό πιστοποιητικό γλωσσομάθειας, Palso, Portfolio!
Γερμανικά ως ξένη γλώσσα DAF
Τα πρώτα βήματα για την πιστοποίηση κατοχής της γερμανικής ως ξένης γλώσσας ξεκίνησαν από το πλέον γνωστό φορέα εξετάσεων, το Goethe Institut, που αντικατέστησε την τότε Γερμανική Ακαδημία (Deutsche Akademie/DA). Πρωταρχικός του ρόλος ήταν να παρέχει περαιτέρω εξάσκηση στους αλλαδαπούς δασκάλους της γερμανικής γλώσσας. Το 1952 ιδρύεται το 1ο παράρτημα εκτός Γερμανίας, στην Αθήνα, από τον καθηγητή γερμανικής φιλολογίας Werner Günther. Στα επόμενα χρόνια ιδρύονται δεκάδες παραρτήματα ανά την υφήλιο και η διδασκαλία της Γερμανικής ως Ξένη Γλώσσα προωθείται σταθερά. Η μετανάστευση στις φάμπρικες της Γερμανίας, το εμπόριο και η τεχνολογική ανάπτυξη, ωθούν όλο και περισσότερο κόσμο στην εκμάθηση αυτής της γλώσσας. Και έτσι εντείνεται και η ανάγκη πιστοποίησης!
Το Goethe Institut διέθετε αρχικά 3 μόνο επίπεδα πιστοποίησης: Elementarstufe / Grundstufe – Mittelstufe – Oberstufe. Σταδιακά προστέθηκαν πιο εξειδικευμένα πτυχία, όπως το περίφημο Zertifikat Deutsch, Deutsch für den Beruf, και στην τελευταία βαθμίδα είχε κανείς την επιλογή μεταξύ Kleines Deutsches Sprachdiplom και Großes Deutsches Sprachdiplom. Με την προώθηση της γερμανικής ως ξένης γλώσσας, ιδίως σε χώρες του ευρωπαϊκού νότου, που μέχρι πρότινος κυριαρχούσαν με σημαντική διαφορά τα αγγλικά και τα γαλλικά, η Αυστρία προώθησε την δική της εξέταση, το ÖSD, ενώ το 1989 ιδρύθηκε ο οργανισμός ALTE (Association of Language Testers in Europe) σε μια προσπάθεια να ενοποιηθούν όλες αυτές οι εξετάσεις και να θεσπιστεί κοινό πλαίσιο αναφοράς, που ολοκληρώθηκε το 2001 από το συμβούλιο της Ευρώπης. Καθότι οι πρωτεργάτες στην κατασκευή γλωσσικών τεστ ήταν η Γερμανία και η Γαλλία, χρησιμοποιήθηκαν τα δικά τους πρότυπα για τον σχεδιασμό ενός γενικού πλαισίου. Υπερίσχυσε το γερμανικό πρότυπο, καθώς στις ανώτερες βαθμίδες εξεταζόταν όχι μόνο η γλωσσική κατάρτιση του υποψηφίου, αλλά και οι πολιτισμικές του γνώσεις, που καλούνταν να τις αποδείξει μέσα από ανάλυση λογοτεχνίας. Έτσι το περίφημο Goethe – Großes Deutsches Sprachdiplom έθεσε ευρωπαϊκώς τις βάσεις για την κατάρτιση ενός ενιαίου πλαισίου.
Πλαίσιο: https://www.sprachzertifikat.org/deutsch-sprachzertifikate/deutsch-zertifikate.html#uebersicht
Περί πτυχίων και εξετάσεων
Το θέμα της απόκτησης ενός γλωσσικού πτυχίου δεν είναι κάτι απλό. Υπάρχουν πολλές επιλογές, αλλά καθεμία έχει διαφορετικό στόχο και απευθύνεται σε διαφορετικές καταστάσεις κάθε φορά. Δυστυχώς, όλοι σχεδόν όσοι ενδιαφέρονται να αποκτήσουν ένα πτυχίο, έχουν έναν και μόνο στόχο, μία και μόνη σκέψη στο μυαλό τους: Πώς θα το πάρω όσο πιο εύκολα γίνεται, και ενίοτε…όσο πιο οικονομικά γίνεται! Αυτές οι σκέψεις οδηγούν σε τραγικά λάθη, και παρόλο που μπορεί προσωρινά να μας εφοδιάζουν με κάποιο Χ πιστοποιητικό, σε βάθος χρόνου, αυτό μας κοστίζει πολύ περισσότερο και σε χρόνο, και σε χρήμα, αλλά κυρίως σε χαμένες ευκαιρίες. Πολύ δε περισσότερο, όταν κανείς φτάσει να το πάρει, αλλά δεν είναι σε θέση να αρθρώσει ούτε μια σωστή πρόταση. Δεν είναι τυχαίο όταν ο λαός μας λέει: “ότι πληρώνεις παίρνεις” ή ότι”το κακό κρέας ούτε τα σκυλιά δεν το τρώνε”. Κάπως έτσι είναι και οι εξετάσεις για την απόκτηση πτυχίου.
Για την Γερμανική γλώσσα υπάρχουν αυτή την στιγμή δεκάδες πιστοποιήσεις στις εκάστοτε ευρωπαϊκές χώρες. Στην Ελλάδα πχ μπορεί κανείς να δώσει εξετάσεις τόσο στο Goethe Institut, ή να αποκτήσει δίπλωμα από το Υπουργείο Παιδείας, το γνωστό και ως Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας. Στην Γερμανία, ωστόσο, το ελληνικό κρατικό δίπλωμα δεν αναγνωρίζεται. Αν και πτυχίο ΕΕ, δεν λαμβάνεται υπόψιν, και αυτό, όχι από σνομπισμό, αλλά γιατί η συγκεκριμένη εξέταση απευθύνεται σε κάποιον που μεταφράζει συνήθως από την μητρική του γλώσσα στην γερμανική και όχι εστιάζοντας καθαρά στην γλώσσα στόχο. Αντίθετα, σε γερμανικό έδαφος, ιδιαίτερη μνεία γίνεται στο Goethe Institut, ακολούθως στο κρατικό πτυχίο telc, και τέλος στις ενδοπανεπιστημιακές εξετάσεις τύπου TestDaF ή DSH, τα οποία βάσει κοινού πλαισίου αναφοράς της Ευρώπης αντιστοιχούν σε Χ ανάλογες βαθμίδες γνώσης, στην ουσία, όμως, απευθύνονται σε διαφορετικούς παραλήπτες. Για το γερμανικό δημόσιο όλα είναι ανεκτά και αποδεκτά, αλλά στον ιδιωτικό τομέα, οι επιχειρήσεις τείνουν να επιλέγουν κυρίως μόνο κατόχους διπλωμάτων Goethe Institut, ενώ μόνο σε όσους σπουδάζουν δίνουν βάση στα TestDaF ή DSH!
Τα διπλώματα του Goethe Institut, ακριβώς λόγω ιστορικής βαρύτητας ενδείκνυνται για μια ευρεία γκάμα στόχων. Είτε πρόκειται για σπουδές, είτε για εργασία σε δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα, είτε για έρευνα, είναι η πλέον αποδεκτή πιστοποίηση και μάλιστα σε διεθνές επίπεδο! Βασικό χαρακτηριστικό της εξέτασης είναι ότι δεν ζητείται απόδειξη γνώσεων γραμματικής σε ξεχωριστή άσκηση, αλλά δίδεται περισσότερο έμφαση στην γενικότερη ικανότητα του υποψηφίου να κάνει χρήση αυτής μέσα στο λόγο του γενικότερα. Στις περιπτώσεις παραγωγής λόγου (γραπτό κείμενο, προφορικά) εξετάζουν μεγαλύτερη γκάμα περιπτώσεων, ενώ δίδεται ιδιαίτερη σημασία και βαρύτητα στην επικοινωνία και την ικανότητα του υποψηφίου να αντιδρά σωστά σε διάφορες περιστάσεις, και όχι μόνο σε προσχεδιασμένα σενάρια εξέτασης.
Goethe Institut

Test Telc

Τα διπλώματα του telc, αν και υποστηρίζονται από το Goethe Institut, δεν τυγχάνουν ιδιαίτερης εκτίμησης από την αγορά εργασίας. Πρώτον γιατί σαν δίπλωμα «φύτρωσε» την τελευταία στιγμή για να καλύψει τις μεταναστευτικές ανάγκες και απευθύνεται σε μια πιο στοχευμένη κατανόηση της γλώσσας για κάλυψη βασικών καθημερινών αναγκών (κυρίως μεταναστών που πρέπει κάπως να απορροφηθούν από το κράτος), και κυρίως γιατί η εκτέλεση της εξεταστικής διαδικασίας δεν ελέγχεται από αμερόληπτο φορέα, για αυτό και οι εξετάσεις του λαμβάνουν χώρα ακόμη και σε σχολεία ή «φροντιστήρια»! Στις εξετάσεις αυτές ελέγχεται ξεχωριστά το γραμματικό κομμάτι και στις ασκήσεις παραγωγής λόγου γίνεται στόχευση στην καθημερινή επικοινωνία, ή σε κάλυψη ατομικών αναγκών, στα προφορικά λχ δίδεται η δυνατότητα στον υποψήφιο να προετοιμαστεί για μια άσκηση αυτοπροβολής, που μπορεί πρακτικά να την έχει αποστηθίσει και να την πει, ενώ στο Goethe Institut, αυτό το τμήμα δεν λαμβάνεται υπόψιν! – Σε δημόσιους φορείς αναγνωρίζεται κανονικά ως ισάξιο ενός πτυχίου Goethe, αλλά στην αγορά εργασίας φαίνεται να ισχύει η λογική πχ. Telc b2 = Goethe A2-B1!
Οι εξετάσεις για TestDaF ή DSH αφορούν μόνον όσους ενδιαφέρονται να σπουδάσουν σε γερμανικά πανεπιστήμια και ανώτερες σχολές, και συχνά έχουν χρονική ισχύ. Ένας ακόμη παράγοντας που πολλοί ξεχνούν δίνοντας μία τέτοια εξέταση, είτε ότι το πτυχίο τους δεν πιστοποιεί την γνώση τους για σκοπούς έξω-πανεπιστημιακούς! Αν βέβαια, ο στόχος κάποιου είναι απλά να εισαχθεί σε μια σχολή και ελπίζει ότι τελειώνοντάς την θα έχει βελτιώσει την γλωσσική του ικανότητα σε προχωρημένο επίπεδο, που να μην χρειάζεται πλέον κάποια πιστοποίηση, τότε καλώς θα αποκτήσει ένα τέτοιο δίπλωμα. Αν όμως κληθεί να αποδείξει παρά το πτυχίο της σχολής του την γνώση της Γερμανικής, τότε ένα δίπλωμα telc ή Goethe Institut είναι μονόδρομος. Το TestDaF σε αντίθεση με το DSH είναι πιο αντικειμενικό, δηλαδή οι ασκήσεις του είναι πολλαπλών επιλογών και σπάνια καλείται ο υποψήφιος να εκφράσει υποκειμενική άποψη. Όπως και το Goethe Institut δεν διαθέτει γραμματικό σκέλος, αλλά απαιτεί την εφαρμογή της μέσα στην χρήση της γλώσσας, και όχι σε ξεχωριστή άσκηση επι τούτου. Κοστίζει λιγότερο από το DSH, ο υποψήφιος έρχεται σε επαφή με ανθρώπινο παράγοντα, ενώ στο DSH η εξέταση γίνεται μηχανικά σε υπολογιστή – ακόμη και το προφορικό κομμάτι.
TestDaF ή DSH


Τελικά ποιό να πάρω;
Με κλειστά τα μάτια, η επιλογή της εξέτασης του Goethe Institut είναι η πλέον προτεινόμενη λύση. Μπορεί να είναι κάπως πιο «αυστηρό» και να κοστίζει λίγο περισσότερο, αλλά από την άλλη, μπορεί να χρησιμοποιηθεί παντού. Επιβάλλεται η κατοχή του σε όσους ασχολούνται στους τομείς: ιατρικής, ψυχολογίας, διδασκαλίας, νομικής και μεταφραστών.
Το Telc μπορεί σε γερμανικό έδαφος και κυρίως στον δημόσιο τομέα να θεωρείται ισάξιο του Goethe Institut, αν όμως χρειαστεί λχ να εργαστείτε στην Αυστρία, εκεί είναι πολύ πιθανό ο εργοδότης σας να ζητήσει το αντίστοιχο ÖSD δίπλωμα. Ως δίπλωμα το telc τυγχάνει ιδιαίτερης αναγνώρισης από φορείς του γερμανικού δημοσίου ως επαρκής γνώση της γλώσσας, όπως και από κάποιες σχολές των πανεπιστημίων – στην πλειονότητα τους, όμως, η πλέον απόδειξη της γνώσης της γερμανικής ως ξένης γλώσσας γίνεται μόνο με το Großes Sprachdiplom, που χορηγείται μόνον από το Goethe Institut.
Θέλω να εμβαθύνω!
Αν ανήκετε σε εκείνα τα άτομα, που ο στόχος τους δεν είναι απλώς το πτυχίο μιας Χ βαθμίδας, ενός φορέα, αλλά ενδιαφέρεστε περισσότερο για την ουσία της γλώσσας, εκεί πρέπει να φτάσετε σε επίπεδα άνω του C2, τα οποία απευθύνονται σε εκείνους που θα ήθελαν να μελετήσουν σε βάθος την γερμανική γλώσσα, να ασχοληθούν με την γερμανική λογοτεχνία και τον πολιτισμό της, με γερμανική φιλοσοφία και ιστορία!
Διεθνώς προσφέρονται κατευθύνσεις στην γερμανική ΦΙΛΟΛΟΓΙΑ, ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑ και ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ. Η φοίτηση διαρκεί 4 έτη, και συνήθως στα πρώτα 2 (Grundstudium) λαμβάνει κανείς βασικές γνώσεις σε όλους τους τομείς, με έμφαση όμως στην γερμανική γραμματική και γλωσσολογία, στις παιδαγωγικές επιστήμες, ψυχολογία και διδακτική, ενώ στο κυρίως μέρος σπουδών (Hauptstudium), και αφού κανείς έχει περάσει με επιτυχία την Zwischenprüfung/Vordiplom, επιλέγει ειδίκευση σε κάποιον τομέα, που συνήθως είναι:
- Γερμανική Φιλολογία και Λογοτεχνία – Germanistik
Εδώ σπουδάζει κανείς Ιστορία της Λογοτεχνίας, και μελετά εκπροσώπους της, το έργο τους, και μαθαίνει να κάνει Συγκριτική, Ερμηνεία και μετά το πτυχίο, μπορεί να απασχοληθεί είτε ιδιωτικά, είτε σε μεταφραστικές υπηρεσίες, είτε στην σχολική δευτεροβάθμια εκπαίδευση, σε εκδοτικούς οίκους, και για επιμέλεια κειμένων.
- Γερμανική Φιλολογία και Γλωσσολογία – Sprachwissenschaft / Linguistik
Στο γνωστικό αυτό αντικείμενο γίνεται εμβάθυνση στην Ιστορία της Γλώσσας, το συντακτικό της, ενώ γίνεται επίσης εκτεταμένη προσέγγιση όλων των κλάδων της σύγχρονης γλωσσολογίας, με ιδιαίτερη έμφαση στην κειμενογλωσσολογία, φωνητική, πραγματολογία και στόχος είναι η πλήρης κατάρτιση του πτυχιούχου με προοπτική να εργαστεί ως μελετητής της γλώσσας ή να ασχοληθεί με ετέρους κλάδους όπως θέατρο, λογοθεραπεία, ακόμη και διδασκαλία αναφορικά με την σωστή χρήση της γλώσσας
- Γερμανικά ως Ξένη Γλώσσα (Διδακτική/Παιδαγωγικά) / Deutsch als Fremdsprache
Αποτελεί την πλέον συνδυαστική επιλογή σπουδών, καθώς ο απόφοιτος μπορεί να καταπιαστεί με κάθε είδους κείμενο και να διδάξει την γλώσσα σε όλα τα επίπεδα.
© Αργυρός Γιάννης 2021